International Committee for Crimea

HOME Crimean Tatar Place Names SEARCH

Kirim Toponimleri

18 Mayis 1944 Sürgününden sonra Sovyetler Birligi devleti Kirim Tatar/Türklerinin yarimadadaki tarihi ve kültürel izlerini tamamen silmeye karar vermistir. Mezarliklar ortadan kaldirilmis, camiler yikilmis, yeni ve eski kitaplar, el yazma eserler yakilmistir. Bu sekilde baslanmis 'etnik temizleme' politikasiyle Tatar/Türk toponimleri de degistirilmistir. 14 Aralik 1944'te ilçe ve sehir merkezlerinin isimleri, 21 Agustos 1945 te verilen kararla da köy isimleri degistirilmistir. Ayrica iki yüze yakin köy yerlesime kapatilmis ve Kirim haritasindan silinmistir.

Sovyetler Birliginin dagilmasindan sonra, sürülen Kirim halkinin çogu anavatana dönme imkanini bulmustur. Bugün 275,000 Kirim Tatar/Türkü büyük güçlükler altinda dedelerinin topraklarina yerlesmege çalismaktadir. Kirim köy ve sehir adlarini eski Tatar/Türk adlarina çevirmek aradiklari haklar arasindadir.

Degistirilen Kirim toponimlerinin listesi, Uluslararasi Kirim Komitesi (ICC) tarafindan Web'de yayinlanmaktadir. Liste köylerin tarihi veya eski adini, yeni Rusca adini ve bulundugu bölgenin adini gostermektedir. (Büyük dosya oldugu için liste üçe bölünmüstür.)

Ayrica, Sürgünden sonra yerlesime kapatilan ve Yok Olan Kirim Köyleri listesi de verilmistir. 900 den fazla toponimi içeren bu listelerin, Kursat Çagiltay'in Web'e koydugu tarihi köy isimlerini gosteren harita ile Kirim'da köklerini arayanlara yardimci olacagini umariz. Bahsedilen haritanin adresi:

http://www.iccrimea.org/images/harita.jpg (1.2 MB)

Kaynaklar:

Ünver Sel, Kirim ve Kirim Türkleri (Ankara, 1997), pp. 13-36. [Toponim listeleri bu kaynaktan alinmistir.]

I. Ametov, "Kirim'da Köy Adlarinin Degistirilmesi," Kirim Dergisi 6 (23): 27, 1998.
[Haz. Tezcan Ergen; Yani Dunya 34 (251): 28 Augustos 1995.]

Alan Fisher, The Crimean Tatars, (Stanford, 1978), pp. 171-72.